Alles wat we de afgelopen weken niet hebben gezien bij het Nederlands voetbalelftal zien we wel terug in het legioen aan bloedplaatjes in ons lichaam: goede coördinatie, intense teamgeest, ijzersterke tactiek en een hoge effectiviteit. Toch gaat er ook weleens iets fout in deze sterrenploeg. In dit een-tweetje tussen Ernst-Jan en Tim bespreken zij welke trombocytenproblemen je in het ziekenhuis (en daarbuiten) kunt verwachten, wat de favoriete bloedcel van Tim is, hoe je een trombocytopenie kunt tackelen en hoe je je niet buitenspel laat zetten door een bloeding.
Shownotes
00.00 Mededelingen
01:45 De fysiologie van bloedplaatjes in het kort
03:45 De primaire hemostase en de rol van trombocyten
07:37 Trombocytopenie en bloedingen
Normaalwaarden voor trombocyten zitten tussen de 150 en 400 (x10^9/ml), vaak heb je weinig ziekteverschijnselen zolang het trombocytengetal boven de 50 zit. Tussen de 20 en de 50 heb je een hoger risico op (kleine) bloedingen, onder de 10 gaat het risico op ernstige bloedingen sterk omhoog. Deze getallen verschuiven wat bij het gebruik van antistolling of rondom chirurgie/trauma.
10:00 Trombocytopenie en trombose
Je zult bij een trombopenie vaak denken aan bloedingen, maar bij sommige ziekten is er juist een relatief tussen die trombopenie en trombose, denk hierbij aan een aantal ziekten met afkortingen namelijk de TMA (trombotische microangiopathie, zoals een HUS of TTP), DIS (diffuse intravasale stolling) of HIT (heparine-geinduceerde trombopenie). Hierbij worden trombocyten vaak (ten onrechte) geactiveerd wat leidt tot overmatige stolselvorming
11:20 De differentiaal diagnose van de trombopenie
Beenmergfalen (hierbij zie je vaak zowel trombopenie als leukopenie en anemie): alcoholgebruik, toxisch-medicamenteus, maligniteit, tekort aan vitamine B12/foliumzuur
Verhoogde afbraak: ITP (immuun-gemedieerde trombopenie), geneesmiddelen
Verhoogd verbruik: HIT, TMA (HUS of TTP) of DIS
26:55 Trombocytopenie tijdens de zwangerschap
28:05 Pseudotrombocytopenie
30:05 Analyse van een trombocytopenie
32:20 Behandeling van bloedingsneiging bij een trombocytopenie
Over het algemeen transfundeer je een patiënt als iemand een trombocytenwaarde onder de 10 heeft, ook als de patiënt niet bloedt (profylactisch), MAAR bij ziektes waarbij trombopenie geassocieerd is met trombose (denk TMA, DIS, HIT) doe je dit liever niet omdat je hierbij (theoretisch) het risico op trombose verhoogt.
36:00 Transfusie van trombocyten
37:30 Trombocytose
Veelal reactief; denk aan een trombocytose secundair aan infectie, trauma, bloeding, ijzergebrek, inflammatoire ziekte of operatie. Behoeft geen behandeling (behalve dan de onderliggende oorzaak). Ook iemand na miltverwijdering of bij dysfunctie van de milt kun je een trombocytose zien (en Howell-Jolly bodies in de rode bloedcel).
42:00 Trombocytopathie
44:10 Afsluiting
Volg ons op onze linkedin-pagina voor handige weetjes en feitjes die de podcast niet hebben gehaald, maar wel leuk zijn om te weten, nieuws over de podcast en tips die jij kunt gebruiken om een betere dokter te worden. We zijn ook nog steeds erg benieuwd naar wat jullie van onze podcast vinden, dus geef alsjeblieft je feedback door via houseofgodcast@gmail.com, laat ons weten waar je in de toekomst nog meer afleveringen over zouden willen horen en we zouden het erg waarderen als je onze podcast een waardering zou willen geven op spotify, dank!